Nấm gây bệnh thán thư trên cây trồng (Colletotrichum sp) là một loài nấm đa thực. Nó phát sinh và gây hại trên rất nhiều cây trồng (cây rau màu, cây ăn quả, cây công nghiệp, thậm chí còn hại cả cây cảnh). Khi nấm xâm nhập và gây hại khiến cho cả thân, lá, quả cây trồng đều bị xâm nhập và thiệt hại đáng kể( lá khô rụng, cành héo úa, quả thối hỏng) gây thiệt hại nghiêm trọng.
Cây có thể nhiễm bệnh từ giai đoạn cây con đến khi thu hoạch. Nấm hại ở hầu hết các bộ phận của cây như lá, thân, cành quả và hạt. Giai đoạn cây con, vết bệnh là các vết đốm màu nâu hơi lõm trên lá mầm và thân. Lá bị bệnh thường bị quăn lại, dễ bị rụng.
Trên lá cây trưởng thành vết bệnh ban đầu là những đốm tròn nhỏ hoặc không có hình dạng nhất định, màu nâu nhạt dưới lá, sau chuyển sang màu nâu sậm có viền đỏ hặc quầng vàng lan rộng xung quanh. Vết bệnh điển hình và đặc trưng nhất để nhận biết và phân biệt là: Trên vết bệnh có nhiều vòng đồng tâm hình xoáy trôn ốc hoặc hình mạng nhện. Trên những vòng đồng tâm này là những chấm đen nhỏ li ti (bào tử) bằng đầu kim nhô lên. Bà con cần chú ý phân biệt với vết bệnh đốm vòng do nấm Alternaria sp gây ra trên một số cây rau màu vết bệnh cũng có hình vòng đồng tâm xoáy chôn ốc nhưng không có các chấm đen nhỏ li ti nổi trên các đường vòng. Nếu trời ẩm, trên vết bệnh thán thư còn xuất hiện một lớp mốc màu hồng. Khi gặp nắng, vết bệnh khô ròn và rách. Bệnh nặng, các vết bệnh liên kết với nhau và làm lá thối hỏng hoặc khô rụng.
Bệnh thán thư hại cây trồng
Trên thân vết bệnh màu nâu xám, hơi lõm. Bệnh nặng, làm thân teo lại, cháy khô và làm chết cây.
Trên quả vết bệnh tròn, úng nước, màu nâu xám đến đen, lõm vào; điểm đặc trưng như trên lá (vòng đồng tâm và hạt đen bóng li ti trong vết bệnh). Quả bị bệnh sẽ ngừng phát triển và nhanh thối hỏng khi gặp ẩm hoặc cháy khô khi nắng nóng.
Nấm bệnh tồn tại trong đất, tàn dư thực vật, và cả trong giống. Bào tử nấm phân sinh lan truyền qua gió, nước và côn trùng. Bệnh phát triển mạnh trên những ruộng cây trồng có mật độ dày, phân bón không hợp lý, môi trường ẩm.
Phòng và trị bệnh:
Vệ sinh đồng ruộng sau thu hoạch và trước khi gieo trồng vụ mới. Cày ải, phơi đất nhằm tiêu diệt phần nào mầm bệnh trong đất. Tưới tiêu hợp lý cho cây trồng tránh bị đọng nước trong ruộng.
Bón thêm vôi để tăng pH đất đồng thời ức chế hoạt động của nấm bệnh
Gieo trồng ở mật độ hợp lý, bón phân cân đối. Chú ý bổ sung Canxi để tăng sức đề kháng cho cây đồng thời hạn chế hoạt động của nấm bệnh.
Chọn giống sạch bệnh, kháng bệnh để có hiệu quả cao. Xử lý hạt giống bằng hóa chất hoặc bằng nhiệt độ (2 sôi + 3 lạnh)
Thăm ruộng thường xuyên để xử lý kịp thời khi có bệnh hại xảy ra. Các thuốc có thể dùng để phòng, trị bệnh thường dùng là Amistar 250SC, Antracol 70WP, Daconil, Polyram 80DF, Score 250ND, Benlate 50WWP, Derosal 60WP, Copper B,…. Cần đổi thuốc thường xuyên để tránh kháng thuốc.
Kính chúc bà con có những vụ mùa bội thu!
