Thu hoạch và chăm sóc tiêu sau thu hoạch
Với cây hồ tiêu, việc ra hoa thường rơi vào điều kiện thiếu nước. Do vậy ngay cả khi thu hoạch xong bà con vẫn cần phải tưới một lượng nước vừa đủ để cây không làm hoa lại ngay mà có thời gian để phục hồi cây. Một số nhà vườn muốn tăng năng suất cây tiêu nên đã để cây khô sau khi thu hoạch (đồng nghĩa với quá trình siết nước) đến khi bón phân tưới lại thì cây ra hoa đồng loạt hơn, lượng hoa nhiều hơn. Tuy nhiên cách làm này vô tình bà con đang “vắt kiệt sức” vườn tiêu nhà mình. Thay vì thời gian nghỉ (sau thu hoạch đến trước ra hoa) bà con tiến hành các biện pháp để giúp cây phục hồi, tăng sức đề kháng cho cây bà con lại “bắt” cây cam chịu mà không có chế độ bổ sung kịp thời nào. Việc làm này dẫn đến cây suy kiệt, yếu đuối nên rất dễ bị nấm bệnh tấn công. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến những vườn tiêu chết hàng loạt như hiện nay.
Tuy nhiên, việc tưới nước cho tiêu sau thu hoạch cũng sẽ làm 1 số tay, cây tiêu ra hoa. Nhưng việc này không đáng kể mà cái chính là bà con cần can thiệp vào chế độ chăm sóc để phục hồi cây. Sau khi thu hoach, bà con tiến hàng tưới nhẹ rồi phun thuốc trị nấm để bảo về cây. Phun các nhóm thuốc có gốc đồng vào thời điểm này rất tốt cho cây. Một là cung cấp thêm 1 lượng vi lường (Cu) cho đất; hai là sát khuẩn các vết trầy xướt do luc thu hoạch và cắt tỉa gây ra. Sau đó bà con cung cấp nhiều phân hữu cơ (phân chuồng, phân vi sinh,…) đã qua xử lý cho cây. Mục đich của việc bón phân hữu cơ, phân vi sinh vào giai đoạn này là để tăng hệ vị sinh vật đất, phục hôi đất; trong khi đó lượng dinh dưỡng trong phân hữu cơ không nhiều, không đồng loạt như phân vô cơ. Điều này tránh rơi vào tình trạng thúc cây mà đây chỉ là giai đoạn phục hồi. Lượng dinh dưỡng trong phân hữu cơ, vi sinh chỉ có tác dụng hỗ trợ cho sự phát triển của cây, tăng cường sức đề kháng cho cây, hạn chế sự cạn kiệt của đất. Đây là công việc rất cần thiết để đảm bảo tính bền vững lâu dài cho vườn tiêu cũng như cho đất.
Sau thời gian phục hồi, bà con mới tiến hành siết nước để chuẩn bị cho vụ mới. Tuy nhiên với những vườn tiêu có dấu hiệu suy yếu, bà con cứ mạnh dạng bỏ qua một mùa mà không cần tiến hành siết nước. Với cây hồ tiêu, năm nay không thu thì năm sau bà con sẽ thu gấp đôi. Do đó việc cần thiết hơn đó chính là phục hồi sức sống, sức đề kháng cho cây. Việc duy trì sức sống tốt cho cây tiêu sẽ đảm bảo năng suất ổn định tăng đều cho bà con. Đó là cách để hướng đến nền sản xuất bền vững.
Xin khép lại những hiểu biết của bản thân về kỹ thuật trồng tiêu. Kính chúc bà con có những vụ mùa bội thu!